Jedną z najłatwiej rozpoznawalnych mutacji nierozłączek jest z pewnością mutacja niebieska (blue).
Mutacja niebieska jest mutacją autosomalną recesywną, w której psittacina całkowicie zanika z piór. Psittacina "odpowiada" za kolory żółty, pomarańczowo-czerwony lub czerwony. Zatem gdy psitacina zanika, obszary, które u ptaka typu dzikiego były zielone, są teraz niebieskie, a te, które były czerwone, pomarańczowo-czerwone lub żółte, stają się białe.
Niebieska personata (czarnogłówka)
Pierwszy niebieski egzemplarz znaleziono w 1927 roku. Ptaki w mutacji niebieskiej są całkowicie pozbawione psittaciny w upierzeniu. Innymi słowy, wszystkie kolory żółty i czerwony znikają z upierzenia. Rezultatem jest niebieski ptak z białą klatką piersiową i białym kołnierzem. Brak psittaciny w upierzeniu oznacza, że kolor głowy jest „zimny” czarny. W przeciwieństwie do dzikiej formy personaty, niebieski mutant również nie posiada czerwonej psittaciny w kolorze dzioba, co oznacza, że dziób ma kolor rogowy. Kuper u ptaka w typie dzikim (zielonym) jest w kolorze fiołkoworóżowym, natomiast kuper u niebieskiego ptaka jest całkowicie fioletowy, ponieważ tutaj również brakuje psittaciny. Kolor nóg, pazurów czy oczu pozostaje bez zmian w stosunku do typu dzikiego.
Jeśli chcemy hodować niebieskie personaty należy pamiętać, że istnienie idealnie białego kołnierza jest bardzo ważne. Często widzi się ptaki z wyraźnym szarym odcieniem na szyi. Jest to niepożądane. Problemem jest to, że tego szarego odcienia nie da się wyeliminować poprzez łatwą selekcję. Doświadczenie pokazuje, że wymaga to około 4-5 pokoleń aby wyeliminować ten szary odcień.
Niebieski fischer
W latach 90. niebieskie fischery znaleziono w Belgii i Holandii. Jedno jest jasne: niebieskie fischery, które widzimy dzisiaj, są wynikiem transmutacji z niebieską personatą. Można jednak powiedzieć, że większość tych ptaków to obecnie bardzo dobre okazy. Na wystawach wciąż widuje się okazy z szarymi znaczeniami w masce, co jest wyraźnym wpływem personat i dlatego jest całkowicie nie do przyjęcia w kontekście wystawowym. W przypadku fischera niebieskiego mamy do czynienia z całkowicie niebieskim ptakiem z białą maską i dziobem w kolorze rogowym. Biała maska zaczyna się mniej więcej w środku czaszki, a oddzielenie od koloru brzucha przebiega od nasady skrzydła do nasady skrzydła. Na policzkach oddzielenie od szarego tyłu głowy przebiega obok oka. Kolor oczu, pazurów i nóg jest taki sam jak u typu dzikiego. Podobnie jak w przypadku dzikiej formy, kolor niebieskich pokryw skrzydłowych jest nieco ciemniejszy niż reszta niebieskiego ciała.
Czasami nadal widuje się niebieskie fischery z wyraźnie szarym wzorem na masce. Jest to związane z cechamy personaty i pod żadnym pozorem nie jest akceptowane.
Niebieski nigrigenis
Ponieważ okazy, które widzimy dzisiaj, nadal wykazują cechy hybrydyzacji, uważa się, że niebieski nigrigenis powstał w wyniku transmutacji z niebieską personatą. Dlatego ważne jest, aby niebieski nigrigenis wykazywał te same cechy, co czysty nigrigenis. Oznacza to, że nie może być za duży. Nigrigenis ma swoją charakterystyczną postawę i kształt. Niebieskie nigrigenis muszą zatem wykazywać wszystkie cechy „nigrigenis”, a nie personaty czy fischera. W przypadku niebieskiego mutanta są to: mały dziób w kolorze rogu, mały biały podbródek, szare czoło przechodzące w szary tył głowy i czarne policzki. Kuper, który w dzikiej formie jest zielony, musi mieć taki sam niebieski kolor jak pokrywy skrzydłowe i nie może wykazywać fioletowego odcienia.
Niebieski lilianae
Ta mutacja została wyhodowana w Holandii. Aby mieć pewność, jak powinny wyglądać dobre niebieskie lilianae, ważne jest, aby najpierw dobrze przyjrzeć się dzikiej formie, a następnie porównać z nią nasze transmutanty. Widzimy, że dzika forma jest nieco mniejsza niż fischer i personata. Lilianae mają również specyficzną postawę i nieco bardziej płaski tył głowy, czego nie wolno ignorować. Kolejną ważną cechą jest zielony kuper. Dlatego też nasz niebieski ptak musi mieć kuper w tym samym kolorze co pokrywy skrzydłowe. Inną cechą charakterystyczną jest to, że lilianae mają mniejszy dziób niż fischer czy personata. Dziób ten jest czerwony w typie dzikim, ale ponieważ u ptaków z serii niebieskiej brakuje czerwonej psittaciny, zatem nie występuje rozjaśnienie w kierunku podstawy i cały dziób ma kolor rogowy.
Należy zwrócić szczególną uwagę na zarys i formę maski, ponieważ są one bardzo charakterystyczne dla lilianae. W przeciwieństwie do fischer’ów, gdzie maska zaczyna się na granicy między czubkiem głowy a czołem, maska lilianae zaczyna się na środku czubka głowy, skąd biegnie mniej więcej wokół oczu jednym łukiem, aby zawęzić się na wysokości gardła i początku podbródka. Podbródek ponownie rozszerza się nieco na klatce piersiowej i kończy się około 2 cm pod czubkiem dzioba. Nie ma ścisłego oddzielenia maski na policzkach i czubku głowy. W przypadku fischera maska schodzi sporo niżej i biegnie mniej więcej w linii prostej od skrzydła do skrzydła. Nie ma również zwężenia maski na wysokości gardła. W formie dzikiej maska składa się z psittaciny a reszta upierzenia głowy jest w większości z zielonymi i żółto-zielonymi piórami. Jeśli dodamy do tego niebieski czynnik, czerwone i żółte pigmenty znikną i otrzymamy białą maskę i jasnoszary tył głowy, który ciemnieje w kierunku szyi. Istnieje wyraźna różnica między fischerem a lilianae i musi to być jasne, choćby dzięki formie maski. Za wadliwe uważane są te ptaki, które są zbyt jasne z tyłu głowy, mają niewystarczający kształt maski i zbyt duży podbródek.
*Niebieska* czerwonoczelna
Obecnie (2016) nie stiwerdzono występowania mutacji blue (niebieskiej) u nierozłączek czerwonoczelnych. Można by wątpić ponieważ w ostatnich latach widzimy dużo nierozłączek czerwonoczelnych które są prawie całkowicie niebieskie. Prowadzono badania i kojarzenia kontrolne, które wykazują, że jest to tylko odpowiednia selekcja ptaków w mutacji turkusowej (w opisie mutacji turkusowej jest to przedstawione bardziej szczegółowo). Te ptaki powstały w wyniku szczególnej selekcji i nadal posiadają w swoich piórach psitanię (choć w znikomej ilości) i genetycznie nadal są zdolne ją wytwarzać (niektóre dopiero po kilku latach). Między innymi z tego powodu u wielu nierozłączek czerwonoczelnych z serii *niebieskiej* (szczególnie w kombinacji z mutacją pallid) z biegeim czasu pojawiają się w mniejszym lub większym stopniu zielone plamki na upierzeniu. Ponieważ formalnie, genetycznie u nierozłaćzek czerwonoczelnych mutacja niebieska (blue) nie występuje ale jednak fenotypowo (wyglądem) są one po selkecji niemalże idealnie niebieskie przyjęto zapisywanie tej mutacji u czerwonoczelnych jako *niebieska* (w gwiazdkach). Na wystawach mutacja turkusowa oraz "niebieska" jest oceniana oddzielnie - dzięki czemu mutacja turkusowa "wróciła do łask" i teraz hodowcy mogą zarówno rozwijać serię "niebieską" jak i dalej hodować i pielęgnować cechy mutacji turkusowej.
Oczywiście, nie powiedziane, że prawdziwa mutacja blue u nierozłączek czerwonoczelnych się nie pojawi. Jednak dopóki ptaki są zdolne wytwarzać choćby 0,01% psitaciny tak długo nie będzie to prawdziwa mutacja niebieska.
Aby wyhodować mutację niebieską, warto najpierw wyhodować szpalty i skrzyżować je z czystą dziką formą, po czym można kontynuować hodowlę ze szpaltami. Narodzi się mniej niebieskich ptaków, ale będą one lepsze pod względem rozmieszczenia barw i kształtu w porównaniu z tymi, które powstają ze stałych krzyżówek blue x blue. Szczególnie w tych przypadkach, w których niebieski mutant rozwinął się w wyniku transmutacji wskazane jest regularne krzyżowanie go z dobrą czystą dziką formą.
Opracowano na podstawie książki : "Lovebirds Compendium" 2016 - Dirk Van den Abeele
