Fioletowa jest mutacją zmieniającą strukturę strefy gąbczastej pióra.
Normalnie niebieskie światło powstaje w gąbczastej strefie (u dzikich form) poprzez interferencję. Niebieskie światło jest rzucane z powrotem przez wakuole w rdzeniu (środek pióra) i przez korę. W obszarach zielonego upierzenia kora zawiera żółtą psittacinę. Połączenie tych niebieskich fal świetlnych i żółtej psittaciny tworzy normalny zielony kolor. Jeśli wyeliminujemy żółtą psittacinę z formy dzikiej (blue factor), zobaczymy tylko niebieski kolor, który jest wytwarzany w gąbczastej strefie. Mutacja fioletowa powoduje zmianę w strefie gąbczastej. Zamiast „normalnych” niebieskich fal świetlnych wytwarzane są fioletowe fale świetlne. Kiedy te fioletowe fale świetlne są kierowane przez korę zawierającą żółtą psittacinę, otrzymujemy zielony kolor, który wyraźnie różni się od zielonego dzikiej formy. Jest to określane mianem zieleni „violet factor”, ze względu na fioletowy połysk na piórach. Dziedziczenie fioletu jest niepełne dominujące, co oznacza, że widoczna jest różnica między ptakami z 1 czynnikiem fioletowym a ptakami z 2 czynnikami fioletowymi. Interesujące staje się to dopiero wtedy, gdy ptaki z „violet factor” krzyżujemy z ptakami bez żółtej psittacyny w korze (czytaj: seria niebieska). Następnie widzimy rzeczywiste fioletowe fale świetlne, które są wytwarzane w strefie gąbczastej. Problem w tym, że fioletowy czynnik nie jest widoczny we wszystkich kombinacjach. SF Violet w połączeniu z niebieskim ptakiem da pisklęta, które wyglądają jak normalne ptaki D blue. Ale kiedy połączymy „violet factor” z niebieskim ptakiem z D (D blue), fioletowy czynnik stanie się wyraźnie widoczny. Tak więc ptaki z 1 ciemnym czynnikiem (D) i 1 lub 2 fioletowymi czynnikami są wyraźnie rozpoznawalne jako fioletowe i mogą być jako takie opisywane. Ptaki z linii niebieskiej z dwoma ciemnymi czynnikami (DD blue), sprawią, że fioletowy czynnik będzie niewidoczny dla oka.
Ważne, aby wiedzieć, że:
- SF fioletowy niebieski wygląda tak samo jak ptak D niebieski
- DF fioletowy niebieski wygląda jak D niebieski z SF violet (opisywany jako fioletowy)
- SF fioletowy D niebieski ma kolor fioletowy i jest nazywany fioletowym
- DF fioletowy D niebieski ma wyraźniejszy fioletowy kolor niż ptak SF violet D niebieski
- SF fioletowy DD niebieski nie wykazują fioletu, ptaki po prostu wyglądają na DD niebieski
- DF fioletowy DD niebieski nie pokazuje fioletu (czasami można je rozpoznać po kolorze kupra) i wygląda jak normalny DD niebieski
Z powyższego wynika, że hodowanie fioletowego ptaka na wystawy nie jest tak łatwe, jak się wydaje na pierwszy rzut oka. Łącząc ptaki rodzicielskie, zawsze starajmy się dobierać w pary w taki sposób, aby miały maksymalną liczbę młodych w linii parblue z jednym czynnikiem ciemnym (D) i jednym czynnikiem fioletowym (SF fioletowy).
U nierozłączek mutacja fioletowa pochodzi od czerwonoczelnych i czarnogłówek. Została przeniesiona do fischer’ów poprzez hybrydy.
Fioletowy u nierozłączek czerwonoczelnych
Niektóra literatura podaje, że pierwsze fioletowe pojawiły się w 1982 r., w Holandii, inne źródła uważają, że ojczyzną tej mutacji jest Dania, jeszcze inne opisują również istnienie odbiegającego czynnika fioletowego w Ameryce. W Holandii była to mutacja fioletowa, w Danii „fiolet duński”, a w Ameryce „fiolet amerykański”. Nic dziwnego, że prowadziło to do zamieszania.
Prawdziwy czynnik fioletowy może być tylko jeden. W zależności od fenotypu podstawowego mogą występować „różnorodne fioletowe barwy”, ale przyczyna może być tylko jedna i jest to zmieniona strefa gąbczasta. Czynnik fioletowy jest również znany u innych gatunków papug i tutaj też jest po prostu nazywany fioletem. Fioletowy czynnik jest wyraźnie widoczny tylko u ptaków z linii niebieskiej z 1 czynnikiem ciemnym (D) i 1 lub 2 czynnikami fioletowymi. U nierozłączek czerwonoczelnych nie mam jeszcze (stan na 2005r) żadnych prawdziwych niebieskich mutacji. Mamy jednak mutacje paraniebieskie: aqua i turkus.
U czerwonoczelnych można skrzyżować te fioletowo-turkusowe z pastel edged, bronze fallow, pale fallow, pallid, cinnamon, dilute, recesywny szek i dominujący szek. Pamiętajmy jednak, że ptaki zawsze powinny mieć 1 faktor ciemny i co najmniej 1 faktor fioletowy.
Fioletowy u czarnogłówek (Agapornis personatus)
Pierwsze wieści o fioletowej czarnogłówce pojawiły się w Holandii około 1995 roku. Ten ptak jest porównywalny do normalnej niebieskiej czarnogłówki, z wyjątkiem tego, że niebieskie obszary upierzenia muszą być czystym fioletem. Problem z większością ptaków DF fioletowych (DF fioletowy D niebieski) polega na tym, że biały kołnierz staje się szary. Jest to wada i należy jej w miarę możliwości unikać. Selekcja! Ptaki te (z 1 czynnikiem ciemnym i 1 lub 2 czynnikami fioletowymi) są oznaczane jako fioletowe.
Fioletowy u fischer’ów
Te rozwinęły się w wyniku transmutacji (hybryd) pod koniec lat 90-tych. Fioletowy fischer musi mieć całkowicie białą maskę, podobnie jak jego niebieski kuzyn. Ciemne zabarwienie maski jest wadą a te ptaki są wtedy bardziej czarnogłówką niż fischer’em. Ptaki takie powinno się wykluczać z hodowli.
Fioletowy u nierozłączek czarnolicych (agapornis nigrigenis)
Ten ptak rozwinął się poprzez transmutację (hybrydy), podobnie jak fischer fioletowy. Ważne jest, aby ptaki wykazywały wszystkie cechy nigrigenis, jeśli chodzi o kształt i oznaczenia. Ptaki zbyt duże, wyraźnie bardziej fioletowe na kuprze niż na pokrywach skrzydeł, ptaki ze zbyt dużym podbródkiem itp. nie nadają się na ptaki wystawowe lub lęgowe.
Opracowano na podstawie książki : "Lovebirds - Owners manual and reference quide" 2005 - Dirk Van den Abeele