Czym dokładnie są mutacje barwne?
Hodowanie wielu kolorowych mutacji jest z pewnością jednym z ciekawszych aspektów hodowli nierozłączek. Widać w świecie hodowców ptaków, że te gatunki, które mają najwięcej kolorowych mutacji przyciągają największą liczbę hodowców.
Jako hodowca możesz zdecydować czy chciałbyś hodować nierozłączki w "normalnym" zielonym kolorze. tzw. typ dziki czy może wolałbyś specjalizować się w różych bądż tylko w jednej konkretnej mutacji.
Należy zdawać sobie sprawę że aby hodować kolorowe mutacje (a nawet "typ dziki") nierozłączek niezbędna jest pewna wiedza. Jeśli niektórzy sądzą, że hodowanie mutacji barwnych to po prostu połączenie dwóch ptaków i czekanie aż będą młode to należy od razu sprostować ten pogląd. Oczywiście można próbować hodowli na zasadzie przypadku i losowego łączenia mutacji, czekając co się pojawi w gnieździe. To jednak często prowadzi do wielu nieporozumień i rozczarowań.
Hodowla mutacji barwnych ma swoje naukowe podstawy i warto z nich korzystać. Aby to robić trzeba mieć choćby podstawową wiedzę w tym zakresie.
Kilka przykładów:
- Kolor piór jest blisko związany z ich budową. Wiedza o tym pomoże zrozumieć mutacje barwne.
- Podstawowa wiedza z genetyki również jest ważna. Dzięki niej możemy zaplanować jak się zabrać do hodowania mutacji barwnych i jakie kroki są niezbędne aby wyhodować konkretną mutację lub kombinację mutacji. Dla początkujących hodowców określenia: szpalt, recesywny, dominujący, sprzężony z płcią itp. mogą się wydawać zbyt trudne i niepotrzebne ale znajomość tych terminów jest istotna z punktu widzenia hodowli. Genetyka nie jest łatwą wiedzą i z pewnością nie wszystko da się zrozumieć od razu. Warto jednak poświęcić trochę czasu na przyswojenie przynajmniej podstaw.
- Warto również dowiedzieć się jak powstają barwy w upierzeniu i co się dzieje gdy mamy do czynienia z mutacją barwną.
- I na koniec równie ważne jest aby zaznajomić się z międzynarodową konwencją nazewniczą. Dzięki temu łatwiej możemy określić z jaką mutacją mamy faktycznie do czynienia oraz bez nieporozumień możemy wymieniać doświadczenia w kręgu międzynarodowym.
Czym są mutacje?
Trzeba mieć świadomość, że w naturze, poszczególne gatunki nierozłączek mają zwykle jeden charakterystyczny dla siebie kolor (zestaw kolorów). Przyjęto to nazywać "wild type" (dziki typ) lub "green type" (zielony typ). Przez wieki natura kształtowała cechy poszczególnych gatunków w ten sposób, że można rozróżnić Agapornis fischeri od Agapornis personatus itd. Wszystkie te cechy są zapisane w genach i przekazywane z pokolenia na pokolenie. W ten sposób każdy gatunek ma zestaw swoich cech charakterystycznych.
Jednak od czasu do czasu pojawia się ptak w odmiennym kolorze. Zwykle jest to efektem "błędu genetycznego". Jeżeli taka zmiana koloru jest przekazywana na młode nazywamy to mutacją.
Czasami zmiana koloru pojawia się nie z powodów genetycznych i wtedy nie jest przekazywana na młode. W takim przypadku nazywamy to modyfikacją.
Oczywiście w naturze zdarzają się ptaki w kolorowych mutacjach. Jednak takie ptaki mają mniejszą szansę na przetrwanie. Zwykle są one słabsze w początkowym okresie życia i często umierają zanim zdążą dojrzeć płciowo, czyli nie mają okazji przekazać swoich genów młodym. Słabsze osobniki (jako efekt mutacji) mają również mniejsze szanse na znalezienie partnera czy pożywienia. Łatwiej też padną ofiarą drapieżników.
W hodowli ptaki kolorowych mutacji mają o wiele większe szanse na przetrwanie. Hodowcy dobierają im partnerów, dostarczają pożywienia, nie ma drapieżników. Hodowca na podstawie wiedzy genetycznej umie podtrzymać przekazywanie genów danej mutacji na następne pokolenia.
BARDZO WAŻNE: nie możemy sami stworzyć mutacji. Mutacja albo pojawia się samoistnie w naszej hodowli i wtedy można świadomie ją dalej hodować albo musimy kupić ptaka w danej mutacji i użyć go do dalszej hodowli.
Niektórzy myślą, że pokrzyżują istniejące mutacje i powstanie coś nowego. Niestety jedyne co powstanie to nierozpoznawalna mieszanka wielu mutacji, prowadząca do nieporozumień i rozczarowań.
Aktualizowany wykaz rozpoznanych mutacji dla nierozłączek, z ich międzynarodowymi nazwami znajduje się na stronie Dirka Van den Abeele.
